تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره غافر

آیه 83 و 84

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

فَلَمَّا جَاءتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَرِحُوا بِمَا عِندَهُم مِّنَ الْعِلْمِ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُون (83)
فَلَمَّا رَأَوْا بَأْسَنَا قَالُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَحْدَهُ وَكَفَرْنَا بِمَا كُنَّا بِهِ مُشْرِكِينَ (84)

ترجمه :

پس چون پيامبرانشان همراه با معجزات به سراغشان آمدند به آن مقدار علمى كه نزدشان بود خوشحال شدند (و حاضر نشدند منطق انبيا را بپذيرند) و آن چه (از قهر الهى) كه به تمسخر مى گرفتند، آنان را فرا گرفت.

پس چون عذاب ما را ديدند گفتند: «به خداوند يكتا ايمان آورديم و به آن چه (از قبل) شرك مى ورزيديم كافر شديم».

نکته ها:

در طول تاريخ بشر، افرادى به خاطر علومى كه سبب تمدن و پيشرفت و كسب ثروت است و يا به خاطر آگاهى هايى كه از اقوام و نياكان درباره عقائد خود دارند خود را از وحى و انبيا بى نياز مى پندارند. آرى انسان هاى كم ظرفيّت همين كه چند كلمه اى فراگرفتند يا مدرك و مقامى به دست آوردند مغرور مى شوند.
در قرآن سه مرتبه جمله ى «نصيباً من الكتاب» آمده كه به معناى علم داشتن به گوشه اى از كتاب است و در هر سه مورد افرادى گرفتار انحراف شده اند چون از علم كافى برخوردار نبودند بلكه نصيبى از علم داشتند؛
يك جا مى فرمايد: كسانى كه نصيبى از علم دارند به حقّ پشت مى كنند.(188)
در جاى ديگر مى فرمايد: آنان به جاى حقّ گمراهى را خريدند.(189)
و در آيه اى ديگر مى فرمايد: اين گروه به جاى ايمان به خدا و رسول به بت و طاغوت ايمان مى آورند.(190)
به هر حال علم كم، انسان را در معرض غرور و خود باختگى و دين فروشى قرار مى دهد. در اين آيه نيز مى فرمايد: علم اندك مانع حقّ پذيرى است. «فرحوا بما عندهم من العلم»
قرآن براى علم سه مرحله بيان كرده است:
الف) علم مفيد كه سبب رشد معنوى انسان باشد، همان گونه كه موسى به خضر عليهما السلام گفت: آيا اجازه مى دهى من همسفر تو باشم تا از آنچه مى دانى و سبب رشد من است به من بياموزى.(191)
ب) علم بى فايده، نظير علم به عدد اصحاب كهف كه آيا سه نفر بودند يا پنج نفر يا هفت نفر، زيرا مهم تصميم آنان براى حفظ دينشان بود.(192)
ج) علم مضرّ، نظير علم سحر و جادو براى جدايى ميان زن و مرد.(193)
-----
188) آل عمران، 23.
189) نساء، 44.
190) نساء، 51 .
191) كهف، 66.
192) كهف، 22.
193) بقره، 102.

بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر